Szklany sufit, lepka podłoga, aksamitne getto, mniejsze zarobki – niechęć pracodawców wobec kobiet zdaje się powoli być tylko stereotypem, przynajmniej w dojrzałych organizacjach. Bo przecież realnie nie ma różnic w skuteczności kobiet a mężczyzn liderów. Co więcej – kobiece podejście do zarządzania jest coraz bardziej trendy.
kobiety-liderki – czy są różnice?
Czy kobiety są gorszymi szefami? Na poziomie efektów nie ma żadnych różnic między liderami kobietami i mężczyznami. Nad innymi cechami powinni pracować. U mężczyzny słabsza bywa inteligencja emocjonalna, a kobieta powinna popracować nad twardszymi elementami, np. konsekwencją czy umiejętnością stanowczego postawienia sprawy wobec pracownika.
Jednak oboje mają takie same możliwość osiągnięcia skuteczności, co potwierdzają badania.
kobiety-liderki – czy istnieje kobiecy styl zarządzania?
Badacze leadership wyróżnili „kobiecy styl zarządzania”, który nie jest ani lepszy ani gorszy tylko po prostu inny i bardziej dostosowany do charakterystyki nowej gospodarki. Czym się on charakteryzuje i dlaczego jest tak cenny? Ewa Lisowska („Kobiecy styl zarządzania”, One Press 2009) pisząc o porównuje talenty kobiet oraz wyzwania współczesnego zarządzania. Wyraźnie wynika, że są to zbiory cech silnie powiązanych.
Talenty kobiet (J. Rosener, H. Fisher, T. Peters)
- Umiejętność porozumiewania się (pisemnie i ustnie)
- Intuicja i umiejętność komunikowania się z innymi
- Umiejętności werbalne i manualne
- Łatwość nawiązywania kontaktów i podtrzymywania więzi
- Styl zarządzania oparty na partnerstwie
- Elastyczność, tolerancja dla różnic kulturowych
- Nastawienie na współpracę
Wyzwania współczesnego zarządzania
- Empatia
- Umiejętność komunikowania się z innymi
- Kooperacja i praca zespołowa
- Negocjowanie w kategoriach WIN-WIN
- Otwartość na zmiany
- Docenianie ludzi, jako głównego kapitału firmy
- Dbanie o Klientów
kobiety-liderki – stereotypizacja
Ważnym problemem w wielu firmach jest jeszcze cały czas stereotypowe postrzeganie kobiet i ich roli. Ten element mocno może utrudnić kobiecie realizację zawodowych planów. Jednak wszystko zależy od typu organizacji, np. w zespole wolontariuszek, które opiekują się dziećmi kobieta-lider problemów nie będzie mieć. Jeżeli jednak kobieta pracuje np. w hucie szkła, gdzie ma samych pracowników-mężczyzn, to może pojawiać się stereotypowe postrzeganie.
Mimo stereotypów badania wykazują, że w Polsce odsetek kobiet-liderek jest dość duży (w zależności od źródła jest to od 12 proc. w zarządach firm po ponad 30 proc. na stanowiskach kierowniczych, przy czym częściej zarządzają one zespołami kobiecymi niż męskimi). Dla porównania w Niemczech i Francji jest to około 10 proc., a we Włoszech jedynie 3,5 proc.
Wysoki odsetek wynika ze specyfiki naszej historii. Bardzo często są to kobiety, które w latach 90-tych musiały rozpocząć pracę i trafiały do zachodnich firm z dojrzałymi zarządzającymi, którzy potrafili zagospodarować ich potencjał. W tej chwili młodsze pokolenie może mieć większy problem. We współczesnych czasach silniejszą barierą dla kobiet jest pogodzenie życia zawodowego i roli rodzinnej, niż stereotypy.
kobiety-liderki – co dalej?
Jak zapobiec stereotypom? Czy spódnica może w tym przeszkadzać? Należy pamiętać o tym, że czym innym jest wizerunek profesjonalny, a czym innym wygląd atrakcyjny.
Zapobiec stereotypowemu myśleniu o szefie-kobiecie będzie trudno – jest to działanie na poziomie zmiany wartości w społeczeństwie – ale każda kobieta-lider może dołożyć do tego swoją cegiełkę. Można udowodnić swoim działaniem kim się jest, że jest się efektywnym specjalistą i pomaga się ludziom osiągnąć sukces.
Artykuł napisany w 2013 roku dla Strefy Psyche SWPS
