Lider to nie tylko przywódca, który kieruje zespołem, ale także osoba posiadająca twardą wiedzę. Jakie problemy mają początkujący liderzy na co dzień w firmach? Zależnie od organizacji, wieku i doświadczenia. Jednak obserwuję przesadę w dwie strony: zbyt duże nastawienie na ludzi i relacje, zaś z drugiej myślenie w kategoriach tylko twardych efektów wymaganych przez firmę.
rola lidera – mierniki i ich rozliczanie
Zajęcia na uczelniach, a także szkolenia prowadzone z młodymi liderami, którzy „wyszli z zespołu” pokazują, że uczestnicy bardziej myślą w kategoriach „relacje”, niż „mierniki efektywności”. Studenci – szczególnie w szkołach humanistycznych – są pełni entuzjazmu, wyposażeni w umiejętności miękkie, takie jak współpraca w zespole, motywowanie pracowników, komunikacja w grupie. Dbają o klimat współpracy, o drugiego człowieka. Jest to oczywiście bardzo cenne i pożądane na rynku, jednak nie należy zapominać o tym, po co w firmie jest lider.
Rolą lidera jest przynosić zysk i efekty dla swojej firmy: wyznacza zadania, określa mierniki do ich kontroli, standardy wykonania oraz rozlicza z tego. Takie myślenie – efektywnościowe czy też projektowe – to często duża bolączka młodych. Z jednej strony nie są tego uczeni, z drugiej – często myślą jeszcze w kategoriach „ja – członek zespołu” i trudno im przełamać się by stanowczo i „wskaźnikowo” podejść do swoich ludzi.
rola lidera – myślenie projektowe
Dlatego nawet jeśli będziemy pracować w firmie funkcjonującej procesowo warto rozszerzyć swoją wiedzę o podejście projektowe. Daje ono twardsze spojrzenie na pracę ludzi, pokazuje jasno, że oprócz klimatu liczą się mierzalne efekty. Pomaga także określić te efekty, zarówno w obszarze ilościowym, jak i jakościowym. Pokazuje, gdzie szukać twardych wskaźników wykonania pracy przez ludzi. Wskazuje, że nawet takie rzeczy, jak jakość współpracy można przekuć na jasny miernik.
rola lidera – postawa asertywna
Za niskim nastawieniem na „twarde wyniki” idzie często w parze niska umiejętność stanowczego postawienia sprawy – podejścia, które jest niezbędne na stanowisku kierowniczym. Proces zarządzania innymi to nie tylko budowanie relacji i klimatu współpracy – to także umiejętność podejmowania trudnych decyzji, jak np. zwolnienie. Są momenty, w których należy dbać o relacje i jakość współpracy, są też takie, gdzie musimy „tupnąć nogą”.
Młodym liderom niemiło czasem to słyszeć, jednak taka jest prawda. W sytuacji kryzysu nie stać nas (i naszej firmy) na dbanie tylko o człowieka. Jeśli zrobiliśmy wszystko, by pomóc pracownikowi osiągnąć rezultaty, a on dalej ich nie ma – być może nadszedł czas na zastosowanie oficjalnej kary lub rozstanie się. Oczywiście w odpowiedniej formie, ale jednak.
rola lidera – docenianie
Trochę inaczej sprawa się ma z liderami, którzy już jakiś czas pracują w firmie, szczególnie w takiej, która jest silnie nastawiona na mierzalne wyniki (np. zarządza przez cele). Klimat zarządzania, który przychodzi z wyższych szczebli uczy liderów, że na pierwszym miejscu jest wynik. W takich sytuacjach liderzy dla odmiany często zapominają, że sukces osiągną tylko dzięki ludziom, ich zaangażowaniu i lojalności. Twardo rozliczają fakty i cyfry, ochrzaniają za brak wyników i zapominają o docenianiu, dowartościowywaniu i motywowaniu.
Zapominają o „dobrym słowie”, bo i firma o tym zapomina wobec nich. Jeśli jesteś liderem pamiętaj – to, że ty czegoś nie otrzymujesz nie oznacza, że masz nie dawać tego swoim ludziom! Jesteś odpowiedzialny za to, by byli efektywni, a będą tylko wtedy, gdy zapewnisz im odpowiednie warunki pracy – także te psychiczne (relacyjne).